Best wel uitdagend om gevraagd te worden een column te schrijven in een regionaal, zakelijk georiënteerd magazine als ZAAQ met een eigenzinnige Q. Een column betekent toch iemands (vaste) rubriek met persoonlijke gedachten in een periodiek. Dus eerst maar even persoonlijk kennismaken.
Joop van Overbeek, geboren als bevrijdingskindje in 1946 in de Zuidoostbeemster, maar altijd sterk op Purmerend gericht door onderwijs, religie en sociale contacten en nu alweer 45 jaar Edammer. Na de Mulo en Handelsschool ben ik als jongste bediende bij Doets Handelsonderneming gestart. Voor veel ouderen bekend als de Spar-grossier van Noord-Holland.
Na nog enkele baantjes (ik was nieuwsgierig en wilde ontdekken) via een Amsterdamse assurantiebeursmakelaar, heb ik mij zelfstandig gevestigd als assurantietussenpersoon met de aanvallige leeftijd van 20 lentes. Ik bekwaamde mij verder met opleidingen en in het bijzonder de makelaardij, waarbij ik als één van de jongste makelaars op 24-jarige leeftijd werd beëdigd.
Daarna ging het snel. Gestart op het Tramplein, in een voormalige tandartspraktijkruimte, en dan in de vaart terechtgekomen van de grote overloop vanuit Amsterdam. Immers Amsterdam kon in het begin van de zeventiger jaren de groei – zeg maar woningnood – niet aan en riep de hulp in van Purmerend, Hoorn, Heerhugowaard en Alkmaar tot aan Bovenkarspel toe. Daar moest gebouwd worden. Duizenden koophuizen verrezen en Purmerend groeide van 10.000 tot de huidige 80.000 inwoners. Logisch dat je als jonge makelaar daardoor de nodige kansen kreeg. Om kort te gaan: van 0 groeide naar 8 kantoren en meerdere hypotheekadviesshops.
Na bijna 50 jaar ervaring en meerdere crisissen, in de economie in het algemeen en het vastgoed in het bijzonder, zijn er herkenbare bewegingen. Van 1978-1983 was zo’n periode met waardedalingen tot wel 30 % en hypotheekrentes tot 13%. Ook de recente bankencrisis van 2007-2014 was zo’n tijdperk. Echter, het grote verschil tussen de vastgoedwereld en bijv. effectenbeurzen, grondstoffenhandel, termijnmarkten etc. is dat de onroerend goed wereld anders en traag reageert. Waardefluctuaties van 5 tot 10 % binnen zeer korte tijd komen niet voor in de wereld van de stenen. Wel blijft alles moeilijk voorspelbaar.
Neem nu de kantorenmarkt in 2012/2013 met dramatische leegstand tot wel 20%. Gebouwen werden gesloopt of verbouwd tot appartementen. En sinds 2018 is op veel locaties de vraag weer groter dan het aanbod. Voorspellen blijft dan ook kijken in een glazen bol. Als ik dan economen en trendwatchers uit de bankwereld hoor vertellen hoe de markt er over 2 of 3 jaar bij ligt, kan ik daar alleen maar om glimlachen, omdat er zoveel onvoorspelbare invloeden zijn. Kijk naar de politiek, zoals Trump die mondiaal handelsoorlogen ontketent, neem de Brexit met onvoorspelbare gevolgen…
Toch blijf ik een rotsvast vertrouwen hebben in vastgoed. Als jong makelaar was ik eens bij een grijze wijze notaris in het Gooi op kantoor voor een overdracht. Hij vertrouwde mij toe: ‘Van Overbeek, met hout en steen gaat niemand heen’.
Joop van Overbeek
