Als eigenaar van pianowinkel Stemco in Monnickendam koopt, bouwt, stemt en repareert Kees de Baat piano’s. Daarnaast geeft hij les in stemmen en is hij de uitvinder van de piano die over een glazen zangbodem beschikt, Crystal Soundboard. Volgens Kees is dit instrument ‘als een sieraad in huis’.
De liefde voor piano’s duurt al zijn hele leven. ‘Al sinds ik een klein jongetje was, wist ik dat ik pianostemmer wilde worden. Vanaf het moment dat ik mocht gaan werken, ben ik het pianovak in gegaan. Dat is inmiddels ruim vijftig jaar geleden. Ik startte bij de piano- en orgelhandel van Goldschmeding in Amsterdam. Eigenlijk is er in die tussentijd niks veranderd aan deze instrumenten. Het enige verschil is dat bijvoorbeeld de lijm, de schroeven, het staaldraad en de stempennen zijn verbeterd. Wat we nu allemaal kunnen maken is briljant. Dit is een heel mooi vak, het heeft bijna iets mystieks.’
Heerlijk gebakje
Kees noemt zichzelf een eenling in zijn vakgebied. ‘Ik behoor tot de nestors in de pianowereld. Ik ben bij heel veel beroemde mensen langs geweest en ik heb in veel bekende gebouwen gewerkt. Zo heb ik jarenlang in het Amsterdamse Koninklijk Theater Carré gestemd. De één houdt zich daar bezig met verlichting en de ander met akoestiek. Prachtig om te zien hoe iedereen bezig is met zijn eigen professie.’
Ook dichter bij huis vindt Kees zijn werkgeluk. ‘De vleugel in de Grote Kerk in Monnickendam heb ik een paar jaar geleden, samen met nog iemand, in Engeland bekeken en vervolgens laten ophalen. Voor mij als pianostemmer is die vleugel als een gebakje. Het is heerlijk daarmee bezig te gaan, want alles klopt. Anderen in mijn branche zullen dat prettige gevoel zeker beamen.’
Van wijnglas tot piano
Een kwart eeuw geleden kreeg Kees een goede ingeving. ‘In 1995 was ik met mijn vrouw uit eten. Het diner liet even op zich wachten… Toen ik met mijn vinger langs mijn glas rode wijn ging, ontlokte dat een bepaalde klank. “Dit is het”, zei ik tegen mijn vrouw. Op dat moment werd het idee geboren om piano’s te bouwen met een glazen zangbodem. Dit was ook precies in de tijd dat mensen steeds vaker vloerverwarming in huis kregen. Die warmte zorgde ervoor dat de zangbodems uitdroogden. Met een glazen bodem is dat probleem opgelost.’
Kees: ‘Dagen en nachten heb ik aan de Crystal Soundboard gewerkt’
Wereldberoemd
De ontwikkeling van Crystal Soundboard, zo heet de piano, heeft heel veel inspanning gevergd. ‘Dagen en nachten heb ik hieraan gewerkt. Ik heb op deze uitvinding ook patent aangevraagd en gekregen. Mensen van over de hele wereld zijn hier geweest om de piano te bekijken. Dit instrument is ook te zien op bepaalde evenementen. Daar staat ze dan in een bloemenkas en dat heeft twee redenen. Ten eerste omdat die bloemenkas de aandacht van mensen trekt en ten tweede omdat dan het geluid veel beter uitkomt dan bijvoorbeeld in de beurshal.’
Sieraad in huis
De Crystal Soundboard bouwt Kees helemaal zelf, van a tot z: ‘De grootte van de zangbodem hangt af van waar de piano voor wordt gebruikt. Zo heb je in kerken of zaaltjes meer volume nodig en moet de zangbodem dus groot zijn. In een rijtjeshuis of flat is dat een ander verhaal. Het is mogelijk om een hoofdtelefoon op het instrument aan te sluiten, zodat alleen jij hoort wat je speelt. Dat is best bijzonder. Nog een voordeel van deze piano is dat de toonlengtes veel langer zijn. Dat komt doordat glas minder snel resoneert dan hout en dat is schoner van toon.
Niet alleen het geluid, maar ook het design vond ik erg belangrijk. Het glas is niet alleen van grote waarde voor de klank, maar ook voor het uiterlijk. Ze is prachtig om te zien. Ik ben van mening dat dit instrument een sieraad in huis is.’
