In 1572 was Edam één van de steden die zich achter Willem van Oranje schaarde tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Het was het begin van de ‘geboorte van Nederland’. In 2022 is dit belangrijke moment in de Nederlandse geschiedenis 450 jaar geleden en daarom staan 39 gemeenten, waaronder Edam-Volendam, hierbij stil.
Namens gemeente Edam-Volendam zorgt Wil Spanjer voor de coördinatie. ‘De twee landelijke doelen van het project zijn: het herdenken van een historische gebeurtenis en het gedachtegoed, waar Willem van Oranje zaadjes voor plantte, met elkaar weer te verkennen. Hij was voorvechter van vrijheid van geweten en godsdienst en te zijn wie je bent. Dat is verwoord naar de vier waarden: vrijheid, verbondenheid, verdraagzaamheid en verscheidenheid, kortweg de 4 V’s. Die waarden staan, juist in deze coronatijd, onder druk.’
Activiteiten
Enerzijds laten gemeenten deze historische gebeurtenis herleven in een (landelijke) basistentoonstelling, een tv-serie en een onderwijsprogramma. Lokaal worden de onderwijsprogramma’s opgepakt door het Don Bosco College, SG de Triade en basisscholen als de Piramide. ‘Het lokale programma bestaat verder uit lezingen, concerten, artikelen/boeken, wandelingen en dergelijke, waaronder een mooi concert in de Grote Kerk van Oosthuizen op 9 juli. Maar ook tijdens de Pieperrace begin april worden historische verhalen verteld. In Edam wordt de Librije/Latijnse school van de Grote Kerk van Edam officieel geopend. Deze van origine parochiebibliotheek werd na 1572, dus na de Reformatie, een ‘openbare’ stadsbibliotheek en een Latijnse school. Het is een bijzondere plek die als enige, na de opening in juni, nog openbaar toegankelijk is.’
4 V’s
In Edam-Volendam gaat veel aandacht naar de 4V’s. ‘Onze burgemeester Lieke Sievers onderschrijft het belang van deze waarden en besteedt hier ook veel aandacht aan. Die waarden zijn in praktische zin vertaald in een Multiculturele Maaltijd van Verbondenheid; aandacht voor ‘andere’ muziek tijdens de Pianowandeling, hoopvolle muziek van een bigband op Kaaspop en rootsmuziek tijdens ‘A Walk About Music’. Vrouwenkunsten Oosthuizen maken kunstwerken rond de V’s en er komt een artikelenreeks over omgaan met intolerantie in de lokale bladen. Maar er is ook aandacht voor rolmodellen als verzetsvrouw Johanna Kuiper uit Etersheim. Daarnaast gaan we met jongeren een Convenant van de Hoop maken, dat op de JongerenTop in Dordrecht aangeboden wordt, maar ook aan lokale jonge politici wordt aangeboden. Zij zijn de hoop van de lokale politiek en kunnen de dromen en hoopvolle verwachtingen van jongeren het beste bepleiten.’
Hoogtepunt
Op 24 maart is de landelijke opening van het jubileumjaar in Brielle. ‘In Edam-Volendam ligt de focus op het weekend van 25/26 juni, omdat Edam op 26 juni 1572 naar de eerste Vrije Staten Vergadering in Dordrecht ging. In dat weekend staat de Grote Kerk van Edam in het teken van onder andere muziek, kunst en poëzie. Dan presenteren we ook het Convenant van de Hoop. We zien het project als een haakje waarmee je hedendaagse problemen kunt benaderen. Over hoe je vreedzaam met elkaar kunt samenleven met dromen, verwachtingen en hoop.’
